Odstawienie dziecka od piersi – porady

543

Jak odstawić dziecko od piersi? To jedno z pytań, które często nurtuje wiele matek. Samo odstawienie dziecka od piersi to sprawa indywidualna, nie ma jednej zasady, że w danym momencie uda się oduczyć dziecko od karmienia piersią. W dzisiejszym artykule młode mamy znajdą jednak kilka porad, dzięki którym odstawienie dziecka od piersi będzie łagodne i skuteczne.

Jak odstawić dziecko od piersi?

Odstawienie od piersi jest bardzo indywidualną sprawą dla mamy i dziecka. Jest ono związane z potrzebami mamy, dziecka, z indywidualnymi celami karmienia piersią, jakie ma mama. Może ono przebiegać różnie. Niektóre kobiety decydują się lub zmuszone są zakończyć karmienie z dnia na dzień inne odstawiają dzieci w ciągu dłuższego okresu czasu.

Sukces karmienia piersią to osiągnięcie celów, jakie mama postawiła sobie w tymże zadaniu. Jeżeli chciała karmić pół roku, a nie udało się dotrzeć do 1. miesiąca to nie jest to sukcesem. Ale jeżeli chciała karmić trzy tygodnie i tyle karmiła, to dla niej będzie to sukces laktacyjny. Kobieta, która chce odstawić dziecko przed 6 miesiącem życia nie tylko ma do tego prawo, ale też nie powinno się ani kwestionować jej wyborów ani krytykować. Należy jedynie zapewnić jej możliwość podjęcia świadomego wyboru i pełni wiedzy. Odstawienie wczesne lub rezygnacja z karmienia piersią może być związana z okolicznościami, których mama nie chce ujawniać i ma do tego prawo.

Mimo, że jest to bardzo niepopularne stwierdzenie, to tak naprawdę decyzja o tym, ile karmić jest decyzją kobiety i dziecka. Można współpracować z dzieckiem i przy jego pomocy odstawić je od piersi, ale kobieta i dziecko mogą też samodzielnie ta decyzję podjąć.

Czasem to dziecko rezygnuje z piersi, a każde dziecko jest na to gotowe w innym czasie. Nie ma tu reguły – nie ma tu sztywnych granic.

Według badań i analiz dzieci odstawiają się same od piersi od 1, 5 roku do ok. 6 roku życia. Czasem dzieci rezygnują wcześniej. Samo odstawienie się dziecka w pierwszym roku życia jest związane najczęściej z nagłym i intensywnym rozszerzaniem diety dziecka oraz z zastępowaniem pokarmu matki posiłkami stałymi.

Jeżeli mama postanowi odstawić dziecko od piersi to warto, żeby był to pewien proces. Nie jest dobrze odstawiać dziecko nagle, z dnia na dzień. Nie jest dobrym pomysłem wyjazd mamy na trzy dni żeby odciąć się od malca i karmienia. Bywa, że po rozłące dziecko nie tylko się nie odstawi, ale wręcz będzie chciało utracony czas nadrobić. Nagłe odstawienie dziecka może wywołać u niego objawy depresji, smutek, niepokój, płacz.

Warto utrzymać karmienie piersią, przez co najmniej pierwszy rok. Sześć miesięcy to okres wyłącznego karmienia piersią. Następne pół roku to okres, kiedy pokarm mamy stanowi podstawę żywienia dziecka a inne produkty powinny być tylko dodatkiem do tego pokarmu.

Nie warto zaczynać odstawiania dziecka w momentach nieprzyjemnych dla niego: szczepienie, choroba, ząbkowanie, przykre zdarzenia jak np. urazy, kontuzje, szpital. nie najlepszym pomysłem jest też odstawianie od piersi w lecie podczas upałów, gdyż organizm może nie poradzić sobie ze zmniejszoną ilością płynów dostarczanych do organizmu.

Jak już wspomniałam odstawienie od piersi to proces, a nie zadanie! Jego charakterystyczną cechą jest długość trwania.

Im dłużej odstawia się dziecko od piersi tym lepiej. Zastępować należy sukcesywnie przynajmniej w tygodniowych odstępach jeden posiłek z piersi posiłkiem innym najwcześniej po pierwszym roku. Po roku nie warto zastępować posiłków z piersi mlekiem sztucznym – wręcz przeciwnie. W tym czasie bilansujemy dietę tak, żeby mleko modyfikowane nie musiało znajdować się w diecie dziecka. Dzieci po roku życia już nie potrzebują mleka specjalnego przeznaczenia, o ile ich dieta jest dobrze rozszerzona i zbilansowana.

Najlepiej na koniec do odstawienia pozostawić to karmienie, które w opinii matki jest dla dziecka najważniejsze. Warto też na sam koniec zostawić karmienie poranne i wieczorne. Starajmy się zacząć odstawienie od karmień, które mamie przysparzają najwięcej trudności czy stresu. Niestety często są to te same karmienia, które są dla dziecka ważne. Indywidualne podejście do tego wyboru jest tu bardzo istotne.

Odstawienie nie jest łatwym zadaniem. Należy jednak w tym trudnym dla dziecka czasie okazywać maksimum zrozumienia, czułości i cierpliwości. Raczej nie warto przywracać karmień, z których już zrezygnowaliśmy, bo to może być niezrozumiałe dla malucha, ale tu też należy podejść do tematu indywidualnie.

Nie odstawiajmy dziecka z piersi na butelkę. Po 6 miesiącu dziecko można już uczyć picia i jedzenia z kubeczków, kubków ze słomką. Jeżeli odstawimy dziecko z piersi na butelkę, musimy się liczyć z tym, że zaraz potem będziemy musieli przejść przez proces odstawiania butelki – jest to zupełnie bez sensu.

Kilka dobrych rad na czas odstawienia:

• Załóż bluzkę, która ograniczy dostęp dziecka do piersi
• W chwili, kiedy dziecko zwykle ssało pierś zaproponuj mu jakieś sensowne zastępstwo. Młodszemu np. wodę czy inny posiłek, starszemu ciekawą zabawę – najlepiej coś nowego i bardzo absorbującego w czym będziesz aktywnym uczestnikiem.
• Wytłumacz dziecku, co się dzieje, nawet najmniejszemu
• Bądź blisko dziecka w momentach kryzysu, okazuj mu ciepło i wsparcie
• Zmień utarty do tej pory schemat, przestaw porę karmienia, spaceru, wprowadź nowe WSPÓLNE zajęcia z dzieckiem
• Zadbaj o to żeby na talerzu dziecka było smacznie, różnorodnie i „ciekawie”
• Jeżeli pojawi się u Ciebie uczucie zawodu, smutku, opuszczenia, spadku swojej wartości możesz np. napisać do dziecka list i zachować na przyszłość, lub napisać kilka słów do siebie.
• Spędzaj z dzieckiem dużo czasu, tul go i nie szczędź jemu ani sobie wzajemnej bliskości, to pomoże wam przezwyciężyć lęk przed tą zmianą.

Odstawienie od piersi jest naturalnym procesem i prędzej czy później każdą mamę to spotka;). Normalne jest poczucie żalu, smutku, straty i odczuwanie pewnej żałoby po karmieniu. Zarówno ze strony mamy jak i dziecka mogą pojawić się te emocje. Jest to normalne i warto zaakceptować je i przeżyć wspólnie. Odstawienie to czas przemiany hormonalnej i poczucie straty może pojawić się nawet, jeżeli mama zdecydowanie nie chce karmić ani nie czerpie z tego przyjemności i nie uważa karmienia piersią za najlepsze rozwiązanie. Mamy też mogą mieć do czynienia z uczuciami wręcz depresyjnymi spowodowanymi nagłym obniżeniem się hormonów – prolaktyny i oksytocyny, które pozytywnie nastrajają kobiety.

Zakończenie laktacji przy użyciu silnych środków farmakologicznych (Bromergon jest niestety nagminnie polecany kobietom przez lekarzy) może nieść za sobą niepożądane działania. 

Po nagłym odstawieniu dziecka od piersi mogą pojawić się gorączka, zastoje, zatkana kanaliki lub zapalenie piersi.  W razie jakiejkolwiek obawy o zdrowie należy koniecznie skontaktować się z lekarzem/położną/doradca laktacyjnym.

Najlepszym sposobem na walkę z niedogodnościami nagłego odstawienia są:

• Napar z szałwii
• Napar z mięty
• Odciąganie ręką nadmiaru pokarmu, ale tylko do momentu zmniejszenia uczucia napięcia (raczej unikamy laktatora)
• Chłodne okłady
• Noszenie w biustonoszu liści kapusty (schłodzonych i lekko „podziabanych” widelcem)

Nie daj się zastraszyć otoczeniu

Odstawienie od piersi jest intymną sprawą matki i dziecka i nie powinno się pozwalać, aby ktoś, kto nie zna rytmu i więzi matki z dzieckiem wyznaczał schemat odstawienia (w sytuacjach „zdrowotnych” naturalnie pomocy może udzielać lekarz, położna, doradca laktacyjny). Nieprofesjonalne rady i komentarze osób postronnych lub członków rodziny (w tym ojca) o tym, co jest w ich opinii normalne i właściwe nie powinny stanowić dla matki żadnych wyznaczników, gdyż odstawienie jest sprawą indywidualną i każda mama powinna podjąć tą decyzję indywidualnie. Opinie otoczenia nie powinny wpływać na samą decyzję odstawienia od piersi.

Należy także pamiętać, że karmienie dziecka po drugim roku życia nie jest oznaką niezdrowej relacji matka-dziecko, a czymś zupełnie normalnym.

Warto wiedzieć, że sygnałami do odstawienia NIE są:

• pojawienie się zęba/ów
• to, że dziecko potrafi pokazać, że chce pierś
• to, że dziecko potrafi powiedzieć, że chce pierś
• to, że dziecko chodzi
• to, że idzie do żłobka
• to, że nie choruje
• to, że dziecko ssie tylko kilka minut w ciągu dnia
• to, że dziecko ssie długo w nocy/wieczorem
• to, że dziecko mało ssie
• to, że mama wraca do pracy
• to, że to się nie podoba innym

Po kilku tygodniach, a nawet miesiącach od zakończenia laktacji może się okazać, że z piersi nadal można odciągnąć nieco pokarmu. Jest to jak najbardziej normalne zjawisko. Czasami taki stan rzeczy utrzymuje się nawet i do drugiego roku.

Po zakończeniu laktacji gruczoły w piersi wracają do poprzedniego stanu. Są jednak sugestie naukowców, że piersi po zakończeniu laktacji nigdy już nie są do końca uśpione.

Mleko z piersi w procesie odstawienia odciągamy jedynie, jeżeli stanowi to dla mamy duży dyskomfort fizyczny. Część nieusuniętego mleka pozostaje w gruczole, a komórki są nim wypełnione. Wywiera to ucisk i zmniejsza przepływ krwi w malutkich naczyniach krwionośnych okalających komórki i produkcja sama zwalnia. Tak działa produkcja mleka – jest szybka, gdy pierś jest opróżniona i wolna, kiedy jest pełna. W mleku, które pozostaje w piersi znajdują się enzymy, które jak donoszą niektóre analizy hamują dalszą produkcję pokarmu. Mleko pozostałe w pęcherzykach jest powolutku reabsorbowane a pęcherzyki się kurczą. Zaraz po zakończonym okresie karmienia piersi mogą wydawać się mniejsze niż przed ciążą, ponieważ jest w nich mniej tkanki tłuszczowej. Tkanka ta powoli wraca na swoje miejsce i piersi odzyskują swój rozmiar.

Poniższy post nie zastąpi opieki lekarskiej, nie stanowi też profesjonalnej porady dotyczącej postępowania z dzieckiem oraz karmienia. Jest to zbiór spostrzeżeń własnych oraz wyciąg z literatury o charakterze poradnikowym.

ź:

„Karmienie Piersią”, Shiela Kitzinger

„Sztuka karmienia piersią”, Hanah Lathrop

„Droga mleczna”, Claude Didierjean-Jouveau, Mamania

„Po prostu piersią” Gill Rapley, Tracey Murkett, Mamania,

Breastfeeding Past Infancy: Fact Sheet

Publikacja zaczerpnięta z: www.hafija.pl